ارتباط شاخص های فیزیولوژیکی و کنترل قند خون بیماران دیابتی با نیم رخ روان شناختی

مقدمه: هدف این مطالعه بررسی ارتباط شاخص­های فیزیولوژیکی و کنترل قند خون با نیم­رخ روان­شناختی در بیماران دیابتی بود. روش­کار: در این مطالعه­ی توصیفی-همبستگی، از بین تمام بیماران دیابتی که طی اردیبهشت تا تیر 1390، جهت پی­گیری درمان خود به درمانگاه دیابت بیمارستان امام خمینی اردبیل مراجعه می­کردند، 120 نفر با روش نمونه­گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها، از چک­لیست علایم روانی 90 آیتمی، اندازه­گیری هموگلوبین گلیکوزیله (hba1c) جهت ارزیابی کنترل درازمدت قند خون و محاسبه­ی نمایه­ی توده­ی بدن (bmi)، کلسترول و تری­گلیسیرید به عنوان شاخص­های فیزیولوژیکی استفاده شد. داده­ها با ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندمتغیری و نرم­افزار spss نسخه­ی 17 تحلیل گردیدند. یافته­ها: شاخص hba1c با متغیرهای شکایت جسمانی (23/0=r)، وسواس (27/0=r)، حساسیت در روابط متقابل (29/0=r)، افسردگی (28/0=r)، اضطراب (28/0=r)، ترس مرضی (26/0=r)، روان­پریشی (27/0=r) و نمره­ی کل علایم روان­شناختی (29/0=r) با آلفای 01/0 و با خصومت (17/0=r) و افکار پارانوییدی (21/0=r) با آلفای 05/0 رابطه داشت. شاخص تری­گلیسیرید نیز با متغیرهای شکایت جسمانی، وسواس، افسردگی، حساسیت در روابط متقابل، اضطراب، افکار پارانوییدی، روان­پریشی و نمره­ی کل علایم روان­شناختی (05/0p<) و شاخص کلسترول نیز با شکایت جسمانی و bmi با افسردگی و خصومت، رابطه­ی معنی­دار داشتند (05/0p<). در مجموع 15 درصد از واریانس hba1c، توسط مولفه­های نیم­رخ روان­شناختی و شاخص­های فیزیولوژیکی مذکور تبیین می­شود. نتیجه­گیری: شاخص­های فیزیولوژیکی بیماران دیابتی با برخی از اختلالات روان­شناختی، رابطه داشته و میانگین قند خون ایشان با متغیرهای شکایت جسمانی، وسواس، حساسیت در روابط متقابل، افسردگی، اضطراب، خصومت، ترس مرضی، افکار پارانوییدی، روان­پریشی و نمره­ی کل علایم روان­شناختی، رابطه­ی مستقیم دارد.